سفته
سفته سندی برای تمام فصول
حالا ديگر آنقدر زندگي ما چکي شده که ديگر خيلي از ما درباره سفته ، سندي که تا قبل از آن که چک اين قدر در زندگي ما جا باز کند، مهمترين سند تجاري محسوب مي شد چيز زيادي نمي دانيم ، در حالي که هنوز هم خيلي از ما هم با اين سند پير و فرسوده در ارتباط هستيم ، براي تعهد ديگران و يا خودمان سفته مي دهيم و يا پشت سفته ديگران را امضا مي کنيم ، بدون آن که بدانيم با اين امضا چه تعهدي داريم يا اين که در صورتي که از ديگران سفته اي گرفتيم چطور مي شود از مزاياي قانوني آن بعنوان يک سند تجاري استفاده کرد.
سفته سندی برای تمام فصول
حالا ديگر آنقدر زندگي ما چکي شده که ديگر خيلي از ما درباره سفته ، سندي که تا قبل از آن که چک اين قدر در زندگي ما جا باز کند، مهمترين سند تجاري محسوب مي شد چيز زيادي نمي دانيم ، در حالي که هنوز هم خيلي از ما هم با اين سند پير و فرسوده در ارتباط هستيم ، براي تعهد ديگران و يا خودمان سفته مي دهيم و يا پشت سفته ديگران را امضا مي کنيم ، بدون آن که بدانيم با اين امضا چه تعهدي داريم يا اين که در صورتي که از ديگران سفته اي گرفتيم چطور مي شود از مزاياي قانوني آن بعنوان يک سند تجاري استفاده کرد.
طبق ماده 307 سفته يا فته طلب سندي است که به موجب آن امضا کننده تعهد مي کند مبلغي در موعد معين و يا هر وقت که حامل يا شخصي که سفته را در اختيار دارد، پولش را طلب کند بپردازد. اگر چه سفته حالا ديگر با ظهور چک ، جايگاه اوليه خود را از دست داده است ، اما هنوز داراي اعتبار و پشتوانه قانوني بالايي داشته و اگر مطابق قانون تنظيم شده باشد، دارنده آن از مزاياي قانوني برخوردار است که اسناد عادي داراي چنان اعتباري نيستند. شايد تنها دليل رواج بيشتر چک نسبت به سفته ، سهولت در صدور و وصول چک است ، چرا که خيلي راحت مي شود با گرفتن يک دسته چک ، هر مبلغي که دوست داشته باشيد از يک تومان تا هر چند ميليارد و تريليارد تومان که مي خواهيد چک صادر کنيد و به دست خلق الله بدهيد، اما درباره سفته اين طوري نيست و صادر کننده بايد برابر با مبلغي که قرار است تعهد بدهد، اوراق سفته را از بانک يا مراکز فروش آن بخرد و روي آنها به تعهد اقدام کنند.
سقفي براي يک سفته
سفته هر برگ سفته سقف خاصي براي تعهدکردن دارد ، مثلا اگر روي سفته اي نوشته شده باشد تا «يک ميليون ريال» يعني آن سفته حداکثر براي تعهد 100 هزار تومان داراي اعتبار است و با آن نمي توان به پرداخت مثلا 200 هزار تومان تعهد کرد.
سفته را چطوري تنظيم کنيم؟
طبق ماده 308 سفته علاوه بر امضا يا مهر بايد داراي تاريخ بوده و علاوه بر اين ، اطلاعات زير هم روي آن ثبت شود: مبلغي که بايد پرداخت شود، نام و نام خانوادگي گيرنده وجه ، تاريخ پرداخت وجه ، علاوه بر اينها نوشتن نام و نام خانوادگي صادر کننده ، اقامتگاه وي و محل پرداخت سفته نيز ضروري است. در صورتي که سفته براي شخص معيني صادر شود، نام و نام خانوادگي او در سفته آورده مي شود، در غير اين صورت به جاي نام او نوشته مي شود در «وجه حامل». در صورتي که نام خانوادگي يک شخص معين نوشته شود، اين شخص طلبکار مي شود و در غير اين صورت هر کسي که سفته را در اختيار داشته باشد طلبکار محسوب مي شود و مي تواند در سر رسيد سفته مبلغ آن را طلب کند و خب البته اگر سفته عندالمطالبه باشد، صادرکننده بايد به محض مطالبه مبلغ آن را پرداخت کند.
سفته ، بدون نام
در تنظيم سفته ، اين امکان وجود دارد که بدهکار،سفته اي را که صادر مي کند ، بدون ذکر نام طلبکار به وي بدهد که اين طوري فرد مي تواند يا خودش در سررسيد براي گرفتن پول اقدام کند يا اين که آن را به ديگري حواله بدهد، عبارت «حواله کرد» در سفته به شخص دارنده اين اختيار را مي دهد که بتواند سفته را به ديگري منتقل کند، ولي اگر «حواله کرد» خط زده شود، دارنده سفته نمي تواند آن را به ديگري انتقال دهد و تنها خود وي بايد براي وصول آن اقدام کند، علاوه بر آن که مي تواند با پشت نويسي آن را به شخص ديگري انتقال دهد.
پشت نويسي سفته
پشت نويسي سفته مانند چک براي انتقال سفته به ديگري يا وصول وجه آن است ، اگر پشت نويسي براي انتقال باشد دارنده جديد سفته داراي تمام حقوق و مزايايي مي شود که به آن سند تعلق دارد.انتقال سفته با امضاي دارنده آن به عمل مي آيد، دارنده سفته مي تواند براي وصول وجه آن به ديگري وکالت دهد که در اين صورت بايد وکالت براي وصول قيد شود.
ضمانتي براي يک سفته
پرداخت وجه سفته را مي توان ضمانت کرد. اين ضمانت ممکن است در ارتباط با صادرکننده يا پشت نويس ها صورت گيرد. در اين صورت ضامني که ضمانت صادرکننده يا پشت نويسي کرده ، فقط با کسي مسووليت تضامني دارد که از او ضمانت کرده است.
راه هايي براي وصول سفته
براي آن که دارنده سفته بتواند از مزاياي قانوني آن برخوردار شود، بايد نکات زير را رعايت کند:
– دارنده سفته بايد در سررسيد سفته را مطالبه کند. اگر وجه سفته پرداخت شد که خب قضيه تمام است ، ولي در صورت عدم پرداخت ، دارنده سفته بايد ظرف 10 روز از تاريخ سر رسيد، سفته را واخواست کند. واخواست اعتراض رسمي است به سفته اي که در سررسيد آن پرداخت نشده و عليه صادرکننده سفته به عمل مي آيد. از آنجا که اين اعتراض بايد رسما به صادرکننده ابلاغ شود، واخواست در برگه هاي چاپي که از طرف وزارت دادگستري تهيه شده نوشته مي شود، علاوه بر اين بانک ها نيز واخواست نامه چاپي مخصوص دارند. در واخواست رونوشت کامل سفته نوشته مي شود و دستور پرداخت وجه سفته که به وسيله دادگاه انجام ميگيرد، آورده مي شود.
واخواست نامه با استفاده از کاغذ کاربن در 3 نسخه مشابه (يک نسخه اصل و 2 نسخه رونوشت) تنظيم شده و به وسيله واخواست کننده امضا مي شود. پس از چسباندن تمبر که مبلغ آن را دادگاه مشخص مي کند به دستور دادگاه ، سفته به وسيله مامور اجرا (طبق مقررات مربوط به ابلاغ به صادرکننده سفته) ابلاغ مي شود.البته بايد توجه داشت که هيچ نوشته اي نمي تواند جايگزين واخواست نامه شود. نسخه اصلي واخواست نامه به واخواست کننده و نسخه سوم در دفتر واخواست دادگاه بايگاني مي شود و مامور ابلاغ نسخه دوم واخواست نامه را به ابلاغ شونده يا محل اقامت او مي دهد.براي استفاده از مسووليت تضامني پشت نويس ها، دارنده سفته بايد ظرف يک سال از تاريخ واخواست ، دادخواست خود را به دادگاه تقديم کند. اگر دارنده سفته به اين وظيفه قانوني عمل نکند، دعوي او عليه پشت نويس ها پذيرفته نمي شود. دارنده سفته اي که واخواست شده و در موعد مقرر اقامه دعوي کرده ، مي تواند از دادگاه بخواهد که اموال طرف دعوي را پيش از رسيدگي و صدور حکم به نفع او توقيف کند. در اين حالت پس از صدور حکم ، دارنده سفته در وصول طلبش از مال توقيف شده ، به ديگران تقدم دارد. دادگاه نيز به محض تقاضاي دارنده سفته ، ممکن است معادل وجه آن از اموال طرف مقابل به عنوان تامين توقيف کند.
در صورت اقامه دعوي عليه صادر کننده و پشت نويس در برگه دادخواست در مقابل ستون مربوط به خوانده مي توان نام صادرکننده و پشت نويس يا پشت نويسان را ذکر کرد و در توضيح دادخواست در قسمت شرح دعوي از دادگاه محکوميت خوانده رديف اول به عنوان صادرکننده و خوانده رديف دوم به عنوان پشت نويس را به صورت تضامني درخواست کرد.
از کي بگيرم؟
در صورتي که سفته اي چند بار پشت نويسي شود يعني افراد متعددي آن را گرفته و به فرد ديگري منتقل کرده باشند، دارنده آن مي تواند به هر کدام از آنها مراجعه کند. کسي که سفته را امضا کرده و پشت نويس ها همگي در مقابل دارنده آن مسووليت تضامني دارند، يعني دارنده سفته در صورت عدم پرداخت ، مي تواند به هر کدام از آن ها که بخواهد (به صورت منفرد) يا به دو يا چند يا تمامي آنها (به صورت دسته جمعي) مراجعه کند. همين حق رجوع را هر يک از پشت نويس ها نسبت به صادرکننده سفته و پشت نويس هاي قبلي خود دارد. بنابراين صادرکننده به علاوه پشت نويس ها، همگي مسوول پرداخت وجه سفته خواهند بود. به اين ترتيب انبوهي از مسووليت ها براي پرداخت مبلغ مندرج در سفته ايجاد مي شود. اين مسووليت در اصطلاح مسووليت تضامني ناميده مي شود.
منبع :روزنامه جام جم
سلام مارا هم در جمع وبلاگ نویسان بانکی پذیرا باشید انشا الله که با هم موفق باشیم